Net zoals vele bijzondere natuurfenomenen is het even mooi als zeldzaam. Een vriesbloem ziet het leven in de herfst of in de vroege winter ochtenden wanneer extreem dunne laagjes ijs uit bloembladeren of stukken hout worden geduwd door de wind. Deze natuurlijke interventie zorgt ervoor dat er prachtige patronen ontstaan, welke krullen. Het eindresultaat is een soort van bloemachtige ijssculptuur die geweven lijkt.

De omstandigheden moeten heel specifiek zijn, het is noodzakelijk dat het vriest doch de grond mag niet bevroren zijn. Door de vorst staat het vocht dat men kan vinden in planten en houtsoorten onder enorme druk, uiteindelijk duwen de sappen zich naar buiten waarop ze lichtjes bevriezen. Er is een bijna continue aanvoer van nieuw vocht die over de eerste uitbarsting bevriest zodat er zich speciale patronen vormen.

De vriesbloemen zijn bekend onder heel wat synoniemen zoals ijs kastelen, ijs bloesems en nog vele anderen lyrische benamingen. Het is in feite de enige ijssculptuur die gevormd wordt door vloeiend water, in plaats van waterevaporatie.

Wanneer men er een ziet, is het niet aangeraden deze op te pikken. Een foto maken is veel wijzer. Bij de minste aanraking versplinteren ze in duizend stukken. Ook de eerste zonnestralen zijn fataal voor deze prachtige natuurstukken.