De indianenstam Chachapoya zijn zo goed als onbekend wat niet verwonderlijk is gezien ze in de 16e eeuw al waren geïntegreerd in het grote Inca rijk. De assimilatie is niet zonder slag of stoot verlopen in het oude Peru. De Chachapoya hebben hun indringers heftig bestreden en waren bekend als “de Krijgers van de wolken”. Uiteindelijk was de annexatie onvermijdelijk en werden ze verplicht de gebruiken en tradities van hun overwinnaars aan te nemen. Ze lieten echter één erfenis van hun rijke cultuur na: de vreemde sarcofagen in welke ze hun doden een laatste rustplaats gaven.
Image Credit Flickr User Sophs74
Dertig mijlen van hun oude stad Chachapoyas (het Inca woord voor stam) ligt de Utcumamba vallei. Na de aardbeving van 1928 gaven de bergen een kostbaar geheim prijs. Vreemde beeldhouwwerken kwamen bloot te liggen die deden denken aan de geheimzinnige beelden op Paaseiland. Mannen opgetrokken uit klei met een bijna kubistisch
Image Credit Flickr User World Surfr
Archeologen waren wild enthousiast. Ze begrepen dat het hier ging om purunmachu, een naam gegeven aan hun sarcofagen. De vondst was hoogst uitzonderlijk, de meeste graven hadden de tand des tijd niet doorstaan. Na een initiële vondst van één sarcofaag werden er nog 7 anderen opgemerkt op de klif rand. De nabestaanden hadden hun uiterste best gedaan om deze graven te plaatsen op een plaats die moeilijk bereikbaar was. Koolstoftesten wezen uit dat de graven omstreeks 1470 werden vervaardigd, de periode toen de Inca’s eindelijk de Chachapoya versloegen.
Image Credit Flickr User World Surfr
Uiteraard vertoonden de sarcofagen littekens van de tijd, maar de meeste originele decoraties en verf was intact gebleven. In de vreemde kleien tombes kon men ook nog kledij en vederen vinden alsook enkele organen. De archeologen determineerden dat het hier om mannen ging. Bovenop de sarcofaag werd een macaber element geplaatst: een doodshoofd. In de omgeving werden nog enkele sarcofagen gevonden waaruit men kan concluderen dat het gebruik had plaatsgevonden over honderden jaren.
Image: Wikipedia.
De techniek gebruikt om de sarcofagen te bouwen was bijzonder. Eerst werd er rond het lichaam een soort van lage muur gebouwd, rond de menselijke resten verscheen er dan een volledige muur die het volledige lichaam bedekte. Via een paalsysteem werd er een soort van capsule gebouwd en werd deze sarcofaag dichtgemetseld met stro en hooi. Na een periode van droging werd het beschilderd en versierd met fysieke karakteristieken en juwelen.
Image Credit Flickr User World Surfr
De stam zelf was één eeuw na de Spaanse invasie uitgeroeid. Er zouden nog wel DNA sporen terug te vinden zijn in de huidige bevolking die toe te schrijven zijn aan deze specifieke bevolkingsgroep. Eens verdwenen waren hun sarcofagen gemakkelijke prooien voor vandalen en rovers, de meesten werden dan ook vernietigd.
Deze sarcofagen zijn dan ook het laatste bewijs, de laatste vingerafdruk van een verdwenen volk. Een herinnering dat doorheen de eeuwen de mens een deel van zijn erfgoed en raciale diversiteit heeft vernietigd. Een trieste herinnering dat grote culturen kunnen verdwijnen…
Literatuur over dit mysterieus volk Chachapoya kan je hier aanschaffen.
