Craig Varjabedian heeft een bijzonder fotografische project opgestart met de inheemse bevolking uit de Amerikaanse Staat New-Mexico genaamd the Native Light Photo Collaboration Project. Wat lijkt op een fotografische artistieke reeks is uitgegroeid tot een diepgaande samenwerking tussen de modellen en een bijna metafysische verbondenheid die ze hebben met de man achter de camera, het is een relatie geworden die de tijd overstijgt en waarbij het respect en de dorst naar de waarheid in de geschiedenis vooral primeert.
Foto’s zijn niet alleen zorgvuldig voorbereide foto’s, het zijn stilstaande verhalen die dingen verhullen die zo rijk en onmeetbaar belangrijk zijn in de geschiedenis van mensen en naties dat zowel de fotograaf als het model de protagonisten zijn die visuele indrukken planten bij de toeschouwers. Wanneer men dit doet met een magistrale klasse zoals Craig Varjabedian verheft de foto zich tot kunst en vooral ook als stilcommunicatiemiddel.
Net zoals Afrikaanse stammen dachten dat een foto de ziel vangt, is het in de 21ste eeuw een uitgelezen kant om de ziel van een volk te tonen, dat onbeschrijflijke collectief erfgoed dat zowel stroomt in het bloed als zit in de genen, en een trots die de tand des tijds en soms de terreur van wat geschiedschrijving heet overleefde. Deze reeks is verdienstelijk omdat het de clichés van de eerste Amerikaanse bewoners van tafel veegt en de rechtstreeks en nakomelingen van diverse trotse volkeren laat zien in hun waardigheid en eigenheid.
Naast de slavernij is de onderdrukking van de Native Americans een van de meest duistere bladzijden uit de geschiedenis van de grootste natie ter wereld. Niet alleen is deze volkerenmoord vergelijkbaar met de terreur die de Joden hebben ondergaan in de tweede wereldoorlog, het was een bijna annihilatie van prachtige culturen waarvan we de omvang met moeite kunnen schatten. Probleem is dat geschiedenis steeds wordt neergeschreven door overwinnaars, in de twintigste eeuw is het hoogtijd om fouten toe te geven, excuses aan te bieden en vooral de onderdrukte culturen hun rechtmatige status en erfrecht terug te geven.
De foto’s van Craig Varjabedian dragen hier ongetwijfeld bij tot dit helingsproces en vooral tot de introductie van deze culturen bij de jongere generaties. Geschiedenis hoe pijnlijk ook kan men niet terugdraaien, maar men kan leren door respect en openheid. Deze reeks is een ode aan een trots volk, dat keer op keer werd bedrogen, een natie die heeft kunnen overleven door telkens zichzelf niet te verloochenen en terug te groeien in een moderne wereld. Craig Varjabedian is niet onbekend met verdriet en trauma zijnde van Armeense herkomst. Dit kan een verklaring zijn voor het overdonderend respect er lijkt te heersen tussen de fotograaf en de mensen.
Hij weet als geen ander dat foto’s nemen geen routineuze opdracht is, het is een connectie, een stille communicatie waarin beiden spelen en hun best doen om de onderliggende verhalen en soms de tragiek en de blijdschap die verborgen zitten in de rimpels of de glimlachen naar voor te brengen. Hij zoekt zoals iedere echte kunstenaar achter de verhalen die de geportretteerden in zich dragen, niet alleen hun verhaal, maar de historie van een natie, een strijd, een overleving en een kans op hoop.
Als blanke man kan ik me moeilijk inbeelden welke evenwichtsoefening een inheemse Amerikaan dagelijks moet doen om te assimileren in een digitale maatschappij en de tradities in ere houden zodat men de eigen identiteit kan houden en doorgeven. De foto’s van Craig Varjabedian nemen geen standpunt in, ze zijn gewoon wondermooi zodat de kijker zelf de verhalen kan gissen of vernemen.
Het geoefende en medelevende oog wekt geen medelijden op maar komt onder de indruk van de blikken in de ogen, men kan zich niet ontdoen van het feit dat deze mensen trots zijn op hun afkomst en ondanks de stigmatisering tonen dat traditie en vooruitgang hand in hand kunnen gaan indien er respect is en eerlijkheid.
Door de modellen te tonen in hun traditionele klederdracht en culturele attributen geeft hij deze mensen hun identiteit terug en slaagt hij er waarlijk in om de ziel van de Amerikaans-Indiaanse volkeren vast te leggen met een open geest en zelfs met een ontzaglijke bewondering. De mensen staan niet alleen voor modellen ze zijn de vaandeldragers van hun eigen geschiedenis, de bewakers van hun cultureel-genetische schatten die ze in zich dragen, trots en onoverwonnen. Het tranenspoor van deze mensen kan nu veranderen naar een vloed van culturele Amerikaanse trots. Dit continent had eeuwen voor de Europese veroveraars religies, gebruiken en culturele waarden die misschien wel een meerwaarde waren van wat toen ‘beschaving’ werd genoemd.
Het historisch idee van een Amerikaanse-Indiaan werd geschapen door Hollywood en de eerste verhalen in de kranten tijdens de eerste jaren van de Verenigde Staten. Het idee van de Native Light Photo Collaboration Project is om te tonen dat deze mensen nu we poseren in hun traditionele klederdracht, maar dat ze in de week jobs hebben als ingenieurs, dokters, politieagenten, soldaten of leraars, het is verwijzing dat deze twee facetten van deze groep perfect combineerbaar zijn. De stigmatisering is een van de grootste onrechten in de geschiedenis van dit land.
Het is een artistieke omhelzing van een volk en een cultuur op een manier dat niet alleen de afstammelingen trots kunnen ervaren maar ook iedere Amerikaan of wereldburger. De foto’s zijn van dusdanige kwaliteit dat de ziel van de Amerikaanse-Indianen ervan afspatten. Magistrale ode!
Meer info: website – Steun het project – Instagram –
Foto’s:
